Bảo hộ quyền tác giả là công cụ hữu hiệu nhất nhằm khuyến khích, làm giàu và phổ biến di sản văn hóa quốc gia. Sự phát triển của một đất nước phụ thuộc chủ yếu vào hoạt động sáng tạo của người dân và khuyến khích sáng tạo cá nhân, phổ biến các sáng tạo đó là điều kiện thiết yếu đối với quá trình phát triển.
Bản quyền là một yếu tố quan trọng trong quá trình phát triển. Thực tế đã chỉ ra rằng việc làm giàu và phổ biến di sản văn hóa quốc gia phụ thuộc trực tiếp vào mức độ bảo hộ đối với các tác phẩm văn học và nghệ thuật. Số lượng sáng tạo chí tuệ của một quốc gia càng nhiều thì quốc gia đó càng rạng danh, số lượng các tác phẩm văn học nghệ thuật càng nhiều thì lực lượng những người hiệp đồng hỗ trợ (nghệ sĩ biểu diễn, nhà sản xuất chương trình ghi âm, tổ chức phát thanh truyền hình) trong nghành công nghiệp sách báo, băng hình, đĩa nhạc và giải trí càng nhiều, và việc cuối cùng khuyến khích sáng tạo trí tuệ là một trong những điều kiện tiên quyết cơ bản của quá trình phát triển kinh tế, văn hóa và xã hội.
Luật pháp có quy định sự bảo hộ không chỉ cho những người sáng tạo các tác phẩm trí tuệ mà còn có cho cả quyền lợi những người hỗ trợ khác, những người giúp phổ biến các tác phẩm đó. Việc bảo hộ những người hỗ trợ cho sáng tạo trí tuệ ở những nước đang phát triển cũng quan trọng vì thành tựu văn hóa của những nước này bao gồm, không chỉ trên phạm vi nhỏ, các buổi biểu diễn, các chương trình ghi âm, việc phát thanh các chương trình dân gian. Nếu các nước đang phát triển thường có nhu cầu về sách báo nước ngoài, đặc biệt là trong lĩnh vực khoa học kỹ thuật, giáo dục và nghiên cứu, thì ngược lại các nước này có thể phổ biến di sản văn hóa dân tộc phong phú của mình tới thế giới, những di sản bảo hộ trong khuôn khổ pháp luật bản quyền thông qua sự bảo hộ quyền của những người hỗ trợ hay còn gọi là các quyền liên quan.
Bước đầu tiên là thông qua pháp luật. Giá trị thực tiễn của pháp luật phụ thuộc vào hiệu lực và sự áp dụng hiệu quả luật pháp đó. Có thể đạt được điều này bằng cách thiết lập các tổ chức của tác giả để thu và phân bổ lệ phí tác giả. Quyền tác giả, nếu được thực thi một cách hiệu quả, sẽ là khích lệ đối với tác giả và những người được chuyển nhượng (nhà xuất bản) để sáng tạo và phô biến kiến thức. Xã hội cần phải chấp nhận điều đó nếu muốn khuyến khích sáng tạo trí tuệ, để đảm bảo cho sự phát triển khoa học, nghệ thuật và kiến thức nói chung, để thúc đẩy nền công nghiệp sử dụng tác phẩm của các tác giả và để có thể phân phối tác phẩm theo một cách có tổ chức tới nhóm người có liên quan rộng rãi nhất.
Theo quan điểm của người sáng tạo tác phẩm thì bảo hộ quyền tác giả chỉ có ý nghĩa nếu người sáng tạo thực sự được hưởng lợi từ tác phẩm đó và điều này không thể xảy ra nếu không có việc công bố, phổ biến tác phẩm và tạo điều kiện thuận lợi cho việc phổ biến đó. Đây là vai trò cơ bản luật bản quyền tại các nước đang phát triển.
Đối với nước ta quyền tác giả là một lĩnh vực phức tạp và còn mới mẻ, nhưng các quy định pháp luật Việt Nam về quyền tác giả về cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu bảo hộ quyền tác giả nói chung và thực thi các hiệp định song phương về quyền tác giả, hiệp định Thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ nói riêng. Nó đã xác lập được hành lang pháp lý an toàn, khuyến khích các hoạt động sáng tạo, bảo hộ quyền tác giả của những tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học do lao động của tư duy sáng tạo ra. Nó bảo đảm việc điều chỉnh hầu hết các quan hệ xã hội ở lĩnh vực này, phù hợp với thông lệ và chuẩn mực quốc tế, dự báo được xu thế phát triển trong nước và trên trường quốc tế. Vì vậy, nó thể hiện tư tưởng tiến bộ, nhân văn về quyền con người của Nhà nước Việt Nam. Trong những năm qua, pháp luật về quyền tác giả đã phát huy tác dụng tích cực trên các mặt. Pháp luật đã tạo lập môi trường khuyến khích tự do sáng tạo các giá trị văn học, nghệ thuật và khoa học, thúc đẩy phong trào nghiên cứu, sáng tạo nói chung, trong giới trí thức, văn nghệ sĩ nói riêng. Pháp luật là phương tiện để tác giả bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình, là công cụ để quản lý, giữ gìn trật tự xã hội về quyền tác giả, ngăn chặn những sản phẩm văn hóa độc hại, bất lợi cho cộng đồng và lợi ích quốc gia. Ở hầu hết các lĩnh vực, từ báo chí, xuất bản, điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, nghệ thuật tạo hình đến phát thanh, truyền hình đều tôn trọng các quyền đặt tên tác phẩm, quyền đứng tên tác giả trên tác phẩm, quyền cho phép khai thác, sử dụng tác phẩm, quyền bảo vệ sự toàn vẹn tác phẩm và quyền được hưởng nhuận bút, thù lao và các lợi ích vật chất khác phát sinh từ việc cho phép khai thác, sử dụng tác phẩm của tác giả, chủ sở hữu tác phẩm. Tuy nhiên, tình trạng vi phạm quyền tác giả cũng đã diễn ra ở hầu hết các lĩnh vực kể trên, có vụ việc nghiêm trọng. Thị trường băng, đĩa âm thanh, băng, đĩa hình được báo động về tình trạng nhập lậu qua biên giới, sao chép tùy tiện không phép đã gây thiệt hại cho các chủ sở hữu tác phẩm. Việc sử dụng tác phẩm không xin phép tác giả, chủ sở hữu tác phẩm vẫn diễn ra, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất băng âm thanh, đĩa âm thanh, băng hình, đĩa hình. Tình trạng in lậu sách vẫn chưa được chấm dứt. Việc sao chép, sử dụng không phép các chương trình phần mềm đang là vấn đề gây ảnh hưởng đến chính sách đầu tư phát triển công nghệ thông tin của Nhà nước, làm thiệt hại cho tác giả, chủ sở hữu tác phẩm. Việt Nam đã tham gia công ước Berne về bảo hộ tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học. Để trở thành thành viên của tổ chức thương mại Thế giới (WTO), việc tham gia hiệp định TRIPS, về các khía cạnh kinh tế của quyền sở hữu trí tuệ là yêu cầu bắt buộc của lộ trình này. Công ước Rome 1961 về bảo hộ người biểu diễn, nhà sản xuất bản ghi âm, tổ chức phát sóng. Công ước Geneva 1971 về bảo hộ nhà sản xuất bản ghi âm, chống lại việc sao chép trái phép. Công ước Brussles 1974 về phân phối các tín hiệu mang chương trình truyền qua vệ tinh. Để tăng cường bảo hộ quyền tác giả tại Việt Nam và đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế về vấn đề này, chúng ta cần tích cực “thực hiện chính sách bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ” đã được Đại hội IX của Đảng xác định.