Trong Điều luật 216 của Bộ Luật hình sự năm 2015 (tội Trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động) quy định như sau:
1. Người nào có hành vi gian dối hoặc thực hiện các thủ đoạn khác để không đóng hoặc không đóng đầy đủ các loại bảo hiểm: BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động theo quy định từ 06 tháng trở lên thuộc một trong những trường hợp sau đây (đã bị xử lý vi phạm hành chính đối với hành vi này mà còn tiếp tục tái phạm) thì sẽ bị xử lý vi phạm và phạt tiền từ 50 – 200 triệu VNĐ; phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng tới 01 năm:
– Trốn đóng bảo hiểm từ mức 50 triệu tới dưới 300 triệu đồng.
– Trốn đóng bảo hiểm cho từ 10 người lao động đến dưới 50 người lao động.
Nếu pháp nhân thương mại vi phạm sẽ bị sử phạt hành chính phạt tiền từ 200 triệu VNĐ đến 500 triệu VNĐ.
2. Vi phạm thuộc một trong những trường hợp sau đây sẽ bị phạt tiền từ 200 – 500 triệu VNĐ hoặc là phạt tù từ 06 tháng cho đến 03 năm:
– Tái vi phạm từ 02 lần trở lên;
– Trốn không đóng bảo hiểm từ mức tiền 300 triệu VNĐ đến dưới 01 tỷ VNĐ;
– Trốn không đóng bảo hiểm cho từ 50 người đến dưới 200 người;
– Không thực hiện đóng số tiền bảo hiểm đã thu hoặc đã được khấu trừ vào lương của người lao động được quy định rõ tại điểm a hoặc điểm b Khoản 01 Điều 216 Bộ luật Hình sự 2015.
Nếu pháp nhân thương mại vi phạm luật này sẽ bị phạt tiền từ 500 triệu VNĐ đến 01 tỷ VNĐ.
3. Vi phạm thuộc một trong các trường hợp sau đây sẽ bị xử lý và phạt tiền từ mức 500 triệu VNĐ tới 01 tỷ VNĐ hoặc bị phạt ngồi tù từ 02 năm cho đến 7 năm:
– Trốn đóng bảo hiểm từ 01 tỷ đồng trở lên.
– Trốn đóng bảo hiểm từ 200 người trở lên.
– Không thực hiện đóng số tiền bảo hiểm đã thu hoặc đã khấu trừ vào lương của người lao động được quy định tại điểm b hoặc điểm c của Khoản 02 Điều số 216 Bộ luật Hình sự 2015.
Nếu pháp nhân thương mại vi phạm luật này sẽ bị xử phạt tiền từ 01 tỷ – 03 tỷ đồng.
Trong Bộ luật Hình sự năm 2015 cũng quy định rõ ràng, người vi phạm còn có thể bị phạt tiền từ mức 20 – 100 triệu VNĐ, cấm đảm nhiệm mọi chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 – 05 năm.
Các chuyên gia cũng đưa ra đánh giá rằng, việc hình sự hóa những hành vi trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động nhằm đáp ứng yêu cầu để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho mọi người lao động, bảo vệ các quan hệ pháp luật và những quy định trong lĩnh vực lao động sẽ được nghiêm chỉnh thực thi.
Quỹ BHXH là một quỹ tài chính độc lập với ngân sách Nhà nước, được hình thành từ việc đóng góp của mỗi người lao động, người sử dụng lao động.
Quỹ này được phân bổ như sau:
– Đơn vị có sử dụng người lao động đóng BHXH 17,5% (trong đó sẽ có: 3% vào quỹ ốm đau và thai sản, 0,5% vào quỹ tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp, 14% vào quỹ hưu trí và tử tuất).
– Người lao động sẽ thực hiện đóng góp 8% vào quỹ hưu trí và tử tuất.