Vụ doanh nghiệp đóng tàu gian dối vô trách nhiệm đã khiến các địa phương như Bình Định, Phú Yên, Quảng Nam, Thanh Hóa rồi sắp tới là những tỉnh nào nữa có tàu vỏ thép bị hư hỏng? Những con tàu đánh cá được kỳ vọng giúp ngư dân miền Trung ra khơi bám biển làm kinh tế và gìn giữ chủ quyền Tổ Quốc thì nay vì thói làm ăn gian dối của các doanh nghiệp đóng tàu đã khiến kỳ vọng đó sụp đổ.
Doanh nghiệp gian dối vụ đóng tàu bỏ túi bao nhiêu tỷ đồng?Tàu vỏ thép 17 tỷ đồng của ngư dân Quảng Nam ngay lần đầu xuống nước đã bị hỏng máy. 39 tàu vỏ thép của 4 tỉnh miền Trung đều gặp sự số và hư hỏng, đây là sản phẩm của một vài doanh nghiệp đóng tàu như công ty Đại Nguyên Dương, công ty Nam Triệu. Lỗi này đều là do chính các doanh nghiệp đã gian dối không thực hiện đúng hợp đồng, thay đổi chủng loại thép làm vỏ tàu từ thép Nhật Bản, thép Hàn Quốc sang dùng thép Trung Quốc. Sự thay đổi vật liệu này chưa thống kê cụ thể sẽ làm giảm bao nhiêu phần trăm độ bền và cũng chưa có con số về số tiền chênh lệch mà doanh nghiệp gian dối khi đóng tàu là bao nhiêu, doanh nghiệp bỏ túi bao nhiêu tỷ đồng từ việc tráo thép này?
Rồi máy tàu cũng vậy, tàu thủy mà lắp máy bộ, trong hợp đồng với người dân là máy Misubishi chính hãng mà đến khi vỡ lở lại là máy Trung Quốc, máy phụ cải hoán phụ tùng không đồng bộ, hầm lạnh không giữ lạnh được, tàu vỏ thép đi biển vừa hạ thủy đã rỉ sét được giải thích do nước biển mặn quá. Đây có phải lý do thỏa đáng với người dân và nhà nước không?
Hình ảnh tàu thép gần 20 tỷ mà nhếch nhác như tàu hết hạn sử dụng, ngư dân Thanh Hoa phải dùng cây luồng nẹp thuyền cho vững, mới hoạt động mấy tháng mà hoen gỉ, nứt toán, máy móc trên tàu ra khơi vài chuyến đã cũ kỹ, không ai dám nghĩ tới tuổi thọ của những con tàu giá gần 20 tỷ này. Sau nhiều ngày tranh luận, kiểm tra, doanh nghiệp đóng tàu phải công nhận sai trái trước cơ quan chức năng và người dân, đưa ra giải pháp khắc phục. Doanh nghiệp đóng tàu chịu 100% chi phí khắc phục hậu quả, sơn lại tàu, lắp máy tàu là máy mới, máy chính hãng, tiền thép chênh lệch trả lại cho người dân. Tuy nhiên cơ hội cho doanh nghiệp và lòng tin đối với doanh nghiệp đã mất.
Có thể thấy, nếu như vụ tàu cho ngư dân này trót lọt, doanh nghiệp bỏ túi tham nhiều tỷ đồng, tuy nhiên, không ai có thể qua mặt được thời gian. Tất cả những gian dối ấy sẽ lộ ra theo thời gian, doanh nghiệp làm sai, khuất tất sẽ phải chịu trách nhiệm. Những rắc rối xung quanh vụ tàu thép cho thấy, có một bộ phận doanh nghiệp chỉ cần có cơ hội là “khoắng” bằng mọi giá nhằm kiếm lời, bỏ tiền vào túi riêng. Không những kiếm lời công khai theo hợp đồng mà còn tìm mọi cách được nhiều hơn thế bằng những mánh khóe sau hợp đồng.
Doanh nghiệp đóng tàu gian dối trong kinh doanh thì người dân không nắm rõ ký hiệu máy móc, con số sẽ không thể phân biệt được những chi tiết làm giả tinh vi, tuy nhiên, cuối cùng vẫn lộ ra sự gian dối bởi doanh nghiệp quá tham, tham đến mức tráo đổi cả máy tàu chứ không chỉ linh kiện phụ, tráo thép từ thép xịn sang thép rởm. Đây cũng là bài học đắt giá cho Nhà nước và người dân cũng như các doanh nghiệp nếu như thực hiện dự án hỗ trợ mới sắp tới.