Nghị định sửa đổi và bổ sung Nghị định số 91/2015/NĐ-CP sẽ tăng cường xử lý các sai phạm thu lại cho ngân sách Nhà nước những phần cổ tức, lợi nhuận được chia đối với những phần vốn góp của Nhà nước, tránh các trường hợp cơ quan đại diện chủ sở hữu quyết định để lại doanh nghiệp và điều chỉnh tăng vốn điều lệ.
Ông Đặng Quyết Tiến, Phó Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp, Bộ Tài chính đã nêu quan điểm rõ ràng tại buổi họp báo công bố chuyên đề về nguồn vốn đầu tư của nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng nguồn vốn, tài sản của doanh nghiệp do Bộ Tài chính tổ chức vừa qua.
Theo ông Đặng Quyết Tiến, tiến độ cổ phẩn hóa và thoái vốn tại các doanh nghiệp nhà nước đang bị chậm lại. Tính cho tới giữa tháng 6, mới có 19 doanh nghiệp nhà nước được các cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa.
Hoàn thiện các cơ chế lấp lỗ hổng làm thất thoát vốn và tài sản của nhà nướcBáo cáo của Bộ Tài chính đã cho biết, tính cho đến hết tháng 5, các tập đoàn, tổng công ty đã thoái vốn được 3.445 tỷ đồng và thu về 14.806 tỷ đồng. Tuy nhiên, con số thu về này phần lớn là nhờ việc bán vốn tại Vinamilk đã được thực hiện vào đợt cuối năm 2016 (hơn 11.000 tỷ đồng).
Trước đây, cũng có một số quy định cũ chưa thực sự rõ ràng, gây khó khăn cho doanh nghiệp, cũng là một trong số những nguyên nhân gây ra tình trạng chậm thoái vốn. Tuy nhiên hiện tại những vấn đề này đã được Chính phủ tháo gỡ, xử lý. Như vậy, nguyên nhân của việc chậm trễ chủ yếu là do sự chần chừ, e ngại của lãnh đạo các doanh nghiệp.
Đại diện của Cục Tài chính doanh nghiệp cho biết, Bộ Tài chính đã chủ trì, xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 91/2015/NĐ-CP ngày 13/10/2015 về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản của các daonh nghiệp.
Nội dung dự thảo sửa đổi, bổ sung quy định về nguyên tắc chuyển nhượng, xác định giá khởi điểm, phương thức chuyển nhượng, vốn nhà nước/vốn của doanh nghiệp nhà nước tại doanh nghiệp khác. Cùng với đó là loại bỏ các quy định tại điểm a khoản 03 Điều số 31 Nghị định số 91/2015/NĐ-CP về trích Quỹ đặc thù theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ (nếu có) từ nguồn lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp.
Đồng thời, bổ sung quy định về xử lý chi phí chuyển nhượng khi không bán được cũng như trách nhiệm của người đại diện vốn nhà nước trong việc thu cổ tức, lợi nhuận được chia vào Ngân sách Nhà nước.
Ông Đặng Quyết Tiến nhận định rằng, đối với một số doanh nghiệp nhà nước lớn có vấn đề, nếu bóc tách sẽ thấy được trách nhiệm không chỉ ở các lãnh đạo doanh nghiệp mà còn có cả ở những giai đoạn trước đây. Điều này khiến cho nhiều người đứng đầu các doanh nghiệp có tư tưởng sợ, né tránh trách nhiệm.
Vì vậy, cần thiết phải bổ sung những quy định về trách nhiệm của người đại diện doanh nghiệp có vốn Nhà nước trong việc thu cổ tức, lợi nhuận sẽ được chia vào ngân sách Nhà nước.
Quy định mới này sẽ tăng cường xử lý trách nhiệm thu vào ngân sách Nhà nước phần cổ tức, lợi nhuận được chia đối với phần vốn góp của Nhà nước, tránh trường hợp cơ quan đại diện chủ sở hữu quyết định để lại doanh nghiệp và điều chỉnh tăng vốn điều lệ cho công ty.
Cụ thể, Bộ Tài chính trình Chính phủ bổ sung thêm quy định: Người đại diện doanh nghiệp có vốn nhà nước tại doanh nghiệp có cổ phần, vốn góp chi phối của nhà nước phải được báo cáo xin ý kiến của cơ quan đại diện chủ sở hữu và sau khi cơ quan đại diện chủ sở hữu đã thống nhất với Bộ Tài chính việc phân chia phần lợi nhuận còn lại để tham gia ý kiến, biểu quyết và quyết định tại đại hội đồng cổ đông, cuộc họp của hội đồng quản trị, hội đồng thành viên (tương tự quy định đối với người đại diện vốn nhà nước tại doanh nghiệp là ngân hàng thương mại cổ phần tại Nghị định số 57/2012/NĐ-CP ngày 20/07/2012 của Chính phủ và thực tế điều hành việc này của cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn tại một số doanh nghiệp cổ phần thời gian qua).
Ông Tiến khẳng định, tới đây, cơ quan chức năng sẽ sớm công khai tên các doanh nghiệp chậm lên sàn và có phương án xử lý. Đồng thời, ông cũng kỳ vọng, Nghị định sửa đổi sau khi được Chính phủ xem xét, ban hành sẽ tạo điều kiện cho quá trình chuyển nhượng vốn nhà nước và vốn các doanh nghiệp nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp khác diễn ra hiệu quả, ngăn chặn thất thoát vốn và tài sản của Nhà nước.