Sở hữu trí tuệ là một lĩnh vực khá mới mẻ tại Việt Nam, và chỉ mới phát triển trong thời gian gần đây. Vấn đề quyền sở hữu trí tuệ trong bối cảnh hội nhập đang trở thành chủ đề được quan tâm. Làm thế nào để bảo vệ tốt quyền sở hữu trí tuệ trong thời kỳ toàn cầu hóa? Tầm quan trọng của việc bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ hiện nay?
Quyền sở hữu trí tuệ là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tài sản trí tuệ, bao gồm quyền tác giả và quyền liên quan đến quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng theo định nghĩa nêu tại Luật Sở hữu trí tuệ.
Như vậy, quyền sở hữu trí tuệ được chia thành ba nhóm đối tượng khác nhau, bao gồm:
- Quyền tác giả và quyền liên quan đến quyền tác giả
- Quyền sở hữu công nghiệp
- Quyền đối với giống cây trồng
Vai trò của hệ thống SHTT trong phát triển kinh tế
Đánh giá và phân tích vai trò của quyền SHTT đối với phát triển kinh tế của một quốc gia là công việc tương đối phức tạp và cần phải được xem xét từ nhiều góc độ. Việc bảo hộ quyền SHTT tốt sẽ khuyến khích nghiên cứu, phát triển công nghệ, nâng cao chất lượng hàng hóa và tạo uy tín cho sản phẩm. Xét về lâu dài, hệ thống SHTT mạnh sẽ có tác dụng tốt trong việc phát triển công nghệ và kinh doanh lành mạnh, đóng một vai trò tích cực đối với công cuộc phát triển kinh tế. Tuy nhiên, có một điểm đáng lưu ý là, xét trên một khía cạnh nào đó, hệ thống bảo hộ SHTT yếu sẽ cho phép một quốc gia phát triển công nghệ với chi phí thấp. Trong bối cảnh mới khi mà xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh và chuyên nghiệp đang ngày càng trở thành nhiệm vụ quan trọng của mỗi quốc gia và toàn thế giới. Một hệ thống SHTT mạnh luôn là cái đích cuối cùng trên con đường phát triển kinh tế của một nước.
Xây dựng một hệ thống bảo hộ SHTT mạnh và hoàn thiện là một nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế dài hạn của bất kỳ quốc gia nào. Nó cũng đồng thời là một đòi hỏi bắt buộc trong quá trình hội nhập kinh tế. Tuy nhiên, trên thực tế, bức tranh kinh tế toàn cầu luôn đầy màu sắc tương phản. Vấn đề đặt ra là liệu có thể có và bao giờ có một bức tranh kinh tế toàn cầu mà trong đó mảng màu quyền SHTT là đơn sắc.
Quyền sở hữu trí tuệ trong bối cảnh hội nhập đã và đang trở thành mối quan tâm của nhiều quốc gia. Nền kinh tế thị trường cùng với sự phát triển như vũ bão của khoa học và công nghệ thì sở hữu trí tuệ là một lĩnh vực cần được chú trọng để phát triển nền kinh tế của một quốc gia. Sở hữu trí tuệ phát triển tạo môi trường cũng như hành lang pháp lý cho các cá nhân, tổ chức yên tâm phát triển ý tưởng sáng tạo, đưa ra thị trường những sản phẩm chất lượng, tính ứng dụng cao. Các sản phẩm về sở hữu trí tuệ là những sản phẩm thuộc về trí thức của con người, luôn cần phải bảo vệ và chống lại các hành vi xâm phạm.
Nên kinh tế hội nhập đặt ra câu hỏi về vấn đề bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ? Việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ chưa lúc nào được xem là vấn đề đơn giản mà đòi hỏi sự đầu tư về cả mặt thời gian và tri thức.