Trung Quốc đang quyết liệt thực hiện chiến lược “Made in China 2025” nhằm mục đích thay đổi triệt để bộ mặt công nghiệp của quốc gia này. Sự quyết liệt này đồng nghĩa với việc Trung Quốc càng đầu tư mạnh tay hơn trong việc góp vốn mua lại doanh nghiệp Việt Nam. Theo số liệu cung cấp bởi Chương trình nghiên cứu kinh tế Trung Quốc của Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách, hiện Trung Quốc đại lục có tới hơn 300 lượt góp vốn mua cổ phần của doanh nghiệp Việt Nam.
Đó là con số tính riêng Trung Quốc đại lục, còn nếu tính cả vốn góp mua cổ phần doanh nghiệp Việt của các nhà đầu tư Đài Loan, đặc khu kinh tế Hồng Kông của Trung Quốc thì số lượt góp vốn là 568 số lượt góp vốn có yếu tố Trung Quốc mua doanh nghiệp Việt Nam. Có thể thấy, con số này chỉ đứng sau số lượt góp mua cổ phần doanh nghiệp Việt của Hàn Quốc, tập trung chủ yếu vào lĩnh vực du lịch, bất động sản ở các thành phố giàu tiềm năng như Đà Nẵng, Nha Trang.
Trung Quốc mạnh tay chi tiền mua doanh nghiệp ViệtTheo nhận định của Giám đốc Chương trình nghiên cứu kinh tế Trung Quốc- TS Phạm Sĩ Thành, nền kinh tế Trung Quốc đang thúc đẩy đầu tư FDI ra bên ngoài do đặc điểm nền kinh tế hiện tại của nước này, bắt nguồn từ việc chính phủ Trung Quốc hoạch định chính sách kinh tế mới, đẩy mạnh chương trình đầy tham vọng “Made in China 2025”.
TS Phạm Sĩ Thành cho hay, Trung Quốc thực hiện chiến lược này nhằm ứng phó với thách thức bị các nước công nghiệp phát triển chi phối công nghệ, lại giành lại được lợi nhuận cao từ phân khúc giá trị gia tăng, chống ô nhiễm môi trường trong nước. Trong báo cáo mới nhất của Cục Đầu tư Nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy chỉ trong 4 tháng đầu năm 2017, Trung Quốc đã bỏ ra số vốn lớn mua lại cổ phần doanh nghiệp Việt ở 256 dự án, trong khi đó cùng kỳ năm ngoái chỉ có 21 dự án được Trung Quốc bỏ vốn mua cổ phần.
Cũng trong báo cáo trên, tính hết tháng 4/2017, tỉ lệ tăng vốn FDI từ Trung Quốc đã chạm tới con số 140%, tổng số vốn 7,36 tỷ USD chủ yếu trong lĩnh vực chế tạo, công nghiệp chế biến chiếm hơn 50%; lĩnh vực khai khoáng 1,28 tỷ USD; bán ô tô xe máy 546,68 triệu USD, cao hơn cả bất động sản. Trong giai đoạn đàm phán TPP, đủ để thấy sự dịch chuyển đặc biệt rõ rệt, các nhà đầu tư Trung Quốc tập trung đầu tư bỏ vốn vào nhóm ngành dệt may, da giày là những ngành được đánh giá có lợi thế trong Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương.
Các nhà đầu tư Trung Quốc đầu tư các dự án lớn ở Nam Định như dự án xây dựng khu công nghiệp dệt may 400 triệu USD; dự án khu công nghiệp dệt may Rạng Đông vốn đầu tư 350 triệu USD là dự án liên doanh của Luen Thai (Hồng Kông) và Sanshui Jialida (Trung Quốc ) với Vinatex thực hiện. Trước đó, lãnh đạo Nam Định cấp giấy chứng nhận đầu tư cho tập đoàn dệt may Yulun Giang Tô với dự án nhà máy sản xuất sợi dệt nhuộm vốn đầu tư 68 triệu USD.
Ông Thành cho rằng, Trung Quốc đẩy mạnh chiến lược này sẽ thải loại công nghệ lạc hâu, vì thế nên cần chú ý hoạt động mua lại doanh nghiệp Việt Nam từ phía Trung Quốc, tránh hình thức chuyển giá. Ở Đà Nẵng nhiều công ty Trung Quốc đang lợi dụng kẽ hở của luật Việt Nam để trốn thuế trong hoạt động dịch vụ, bất động sản bằng việc thành lập công ty con, chuyển nhượng dự án bằng việc thay đổi chủ sở hữu công ty mẹ ở nước ngoài, không thay đổi pháp nhân của công ty con, trốn thuế thành công.