Hiện nay tại Hà Nội, còn có rất nhiều các doanh nghiệp nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc giải quyết chế độ, chính sách, quyền lợi đối với người lao động.
Tính cho đến hết tháng 06/2017, tổng số tiền nợ đọng từ các loại bảo hiểm đã lên tới 2.938 tỷ đồng, liên quan đến vấn đề về quyền lợi của 682.405 người lao động, chiếm tỷ lệ 8,8%, cao nhất cả nước.
Tỷ lệ nợ, trốn đóng BHXH của các doanh nghiệp Hà Nội cao nhất cả nướcPhát hiện nhiều vi phạm qua thanh, kiểm tra
Là đơn vị được giao và cịu trách nhiệm quản lý hơn 64.000 đơn vị với trên 1,4 triệu người lao động tham gia bảo BHXH, BHYT, ngay từ đầu năm 2017, BHXH TP.Hà Nội đã tiến hành chỉ đạo tập trung kiểm tra công việc thực hiện các chế độ, chính sách, quyền lời cho người lao động tại các đơn vị sử dụng người lao động trên địa bàn. Qua kết quả, thanh, kiểm tra liên ngành, chuyên ngành tại 471 đơn vị, 50 cơ sở phòng khám chữa bệnh BHYT và 48 đại lý thu, cơ quan chức năng đã tiến hành thu hồi được 105,7 tỷ đồng (đạt 29,7%); đề nghị thu hồi 91 triệu đồng của các hoạt động chi sai chế độ ngắn hạn, thu về cho quỹ BHYT trên 261 tỷ đồng. BHXH thành phố cũng đã thực hiện thu BHXH, BHYT, BHTN quy mô toàn thành phố là 15.700 tỷ đồng, đạt 47,17%.
Thời gian qua, Chi Cục Thuế Hà Nội đã tiến hành thanh tra, kiểm tra đối với việc đóng BHXH cho người lao động tại 12.126 doanh nghiệp, phát hiện 4.412 doanh nghiệp mắc vi phạm. Đặc biệt, qua sự phối hợp cùng với cơ quan BHXH tiến hành kiểm tra 392 doanh nghiệp, đã có tới 83 doanh nghiệp có hành vi trốn đóng BHXH cho 3.413 người lao động. Theo đó, hằng tháng cơ quan BHXH sẽ cung cấp danh sách chi tiết các doanh nghiệp và số tiền nợ bảo hiểm cho cơ quan Thuế để cùng phối hợp thu hồi.
Về việc thực hiện Quy chế phối hợp cùng với Công an thành phố trong công tác phòng chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật thuộc lĩnh vực BHXH, BHYT, Phó Giám đốc Phụ trách BHXH TP.Hà Nội Nguyễn Đức Hòa cho biết, từ năm 2012 đến nay, BHXH đã phối hợp tiến hành kiểm tra 08 đơn vị vi phạm BHXH và chuyển một số vụ việc sang cơ quan Công an để xử lý. BHXH thường xuyên trao đổi, cung cấp các thông tin theo yêu cầu của phía cơ quan Công an phối hợp điều tra; kết quả công tác đơn thư, khiếu kiện, tố cáo của công dân. Qua đó, giúp phía Công an thành phố nắm bắt được phương thức, thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm trong lĩnh vực này nhằm phát hiện kịp thời các sở hở, thiếu sót về cơ chế, chính sách trong quản lý của Nhà nước để kiến nghị cơ quan có thẩm quyền bổ sung, sửa đổi phù hợp với tình hình thực tế.
Khẳng định của những hiệu quả đạt được trong công tác phối hợp giữa các ngành, song lãnh đạo BHXH thành phố cũng thẳng thắn thừa nhận rằng: Công tác phối hợp thanh tra, kiểm tra của các đơn vị sử dụng người lao động chấp hành chính sách pháp luật về BHXH, BHYT vẫn còn chưa được tiến hành thường xuyên; số đơn vị được thanh tra, kiểm tra ít và chiếm tỷ lệ rất nhỏ trong tổng số các đơn vị tham gia…
Khởi kiện ra Tòa đối với các hành vi vi phạm pháp luật
Để tăng cường thực hiện các biện pháp nhằm bảo đảm được quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động khi tham gia BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn thành phố giai đoạn từ năm 2017 – 2020; phấn đấu giảm tỷ lệ nợ BHXH xuống dưới 4%, liên ngành (BHXH, Công an, Lao động – Thương binh và Xã hội, Cục Thuế, Liên đoàn Lao động) đã xây dựng quy chế chung cùng phối hợp và hiện đang tiến hành triển khai thực hiện theo đúng quy định và từng nội dung phối hợp cụ thể.
Theo quy chế này, các đơn vị sẽ tăng cường trao đổi các thông tin có liên quan đến việc thực hiện đóng BHXH và giải quyết các chế độ này; đẩy mạnh quá trình thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp có nợ đọng và khởi kiện ra Tòa đối với những hành vi vi phạm pháp luật đối với BHXH, gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động, tập thể lao động…
Ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế Hà Nội cho biết thêm rằng, việc ký kết các quy chế phối hợp trong thời gian qua đã phát huy được hiệu quả khi đã phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp sai phạm, thu hồi tiền về ngân sách Nhà nước, góp phần đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người lao động. Mặt khác, công tác cùng phối hợp còn nhằm mục tiêu cải cách hành chính thuế và BHXH, rút ngắn thời gian, tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp trong lĩnh vực này.
Tuy nhiên, theo ông Mai Sơn, trong quá trình thực hiện phối hợp còn nhiều tồn tại như, chưa xây dựng được các cơ sở dữ liệu tập trung để khai thác thông tin phối hợp giữa hai cơ quan; việc phối hợp tiến hành thanh tra, kiểm tra, xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra chưa xứng với tiềm năng của hai bên.
Trong thời gian tới, nhằm đẩy mạnh công tác phối hợp giữa các cơ quan liên quan, hạn chế tình trạng trốn, nợ BHXH, BHYT, BHTN, Thiếu tướng Đoàn Duy Khương, Giám đốc Công an TP.Hà Nội cho biết, đơn vị sẽ cùng phối hợp với các ngành tập trung thực hiện những biện pháp thu hồi nợ nhằm bảo đảm quyền lợi và lợi ích hợp pháp cho người lao động. Đặc biệt, sẽ tăng cường đôn đốc thu, thanh tra, kiểm tra liên ngành, hoàn thiện hồ sơ khởi kiện ra Tòa án đối với đơn vị nợ BHXH.
Ông Lê Đình Khương, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cho rằng, BHXH Hà Nội cần tiếp tục thực hiện cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, tin học hóa toàn diện trong việc thực hiện chính sách, chế độ. Đồng thời thực hiện giao dịch hồ sơ điện tử, ứng dụng hiệu quả Hệ thống thông tin giám định BHYT vào công tác giám định thanh toán chi phí khám chữa bệnh, phần mềm mới về thu, cấp sổ thẻ, kế toán. “BHXH Hà Nội cũng cần tiến hành phối hợp với Sở Y tế và các cơ sở khám chữa bệnh đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người tham gia BHYT và tăng cường kiểm soát chi phí khám chữa bệnh, phòng chống lạm dụng trục lợi từ BHYT”, ông Lê Đình Khương nói.
Phó Giám đốc Phụ trách BHXH thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Hòa khẳng định sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện công tác tuyên truyền dưới các hình thức đa dạng, phong phú; trong đó tập trung vào tuyên truyền đối với một số nhóm đối tượng, các doanh nghiệp chưa đóng BHXH, lao động tự do, lao động trong những khu công nghiệp, làng nghề và tăng cường hình thức đối thoại với các doanh nghiệp…