Hiện nay những sản phẩm đã được đăng ký lưu hành sản phẩm trên thị trường Việt Nam rất đa dạng và phong phú. Nhưng vẫn là bài toán khó cho người tiêu dùng bởi họ chỉ có thể nhận biết được các sản phẩm thông qua nhãn hàng hóa, mẫu mã bao bì. Thật khó để đảm bảo ai cũng có thể phân biệt được.
Việc ghi nhãn hàng hóa là bắt buộc trong kinh doanh, tuy nhiên trên thực tế các sai phạm trong việc ghi nhãn hàng hóa dù vô tình hay cố ý đã và đang diễn ra khá phổ biến và phức tạp. Hãy cùng Luật Việt Tín tìm hiểu qua về vấn đề này.
Thực trạng vi phạm về nhãn hàng hóa
Quá trình hội nhập thương mại đồng thời tham gia các tổ chức quốc tế khu vực, liên khu vực tạo điều kiện cho hàng hóa của Việt Nam xuất khẩu ngày càng nhiều đến các nước trong khu vực và trên thế giới. Cùng với thị trường nội địa, hàng hóa từ các nước nhập khẩu vào Việt Nam cũng ngày càng đa dạng, phong phú. Người tiêu dùng sẽ có nhiều lựa chọn tối ưu cho mình. Doanh nghiệp sẽ có sự cạnh tranh thúc đẩy phát triển.
Tuy nhiên doanh nghiệp, các cơ quan chức năng, đặc biệt là người tiêu dùng hiện đang phải đối mặt với vấn đề “nhìn hình, đoán chữ” hoặc “nhìn bao bì, đoán nội dung” mỗi khi xem hàng hóa. Không ít trường hợp người dùng phải mò mẫm học cách sử dụng vì các nhà nhập khẩu khi dịch các thông tin từ tiếng nước ngoài rồi dán chồng lên nhãn chính với kích thước nhỏ khiến người dùng khó đọc.
Hơn nữa việc xác định chính xác sản phẩm có đúng quy định hay không cũng khó. Nếu như những thông tin trên nhãn sản phẩm không đầy đủ hay không giống với công bố sản phẩm mà doanh nghiệp đã thực hiện. Không chỉ người tiêu dùng chịu thiệt thòi mà ngay cả doanh nghiệp cũng sẽ phải chịu tổn thất về doanh số và xử phạt của cơ quan chức năng.
Quy định pháp luật về nhãn, mác hàng hóa
Nghị định số 43/2017/NĐ- CP được chính phủ ban hành quy định về nhãn hàng hóa. Theo đó:
Nhãn hàng hóa được hiểu đơn giản là bản viết, bản in, bản vẽ, bản chụp của chữ, hình vẽ, hình ảnh được dán, in, đính, đúc, chạm, khắc trực tiếp lên hàng hóa, bao bì của hàng hóa hay trên các chất liệu khác được gắn trên hàng hóa, bao bì hàng hóa.
Việc ghi nhãn hàng hóa thể hiện qua các nội dung cơ bản, cần thiết về hàng hóa để người tiêu dùng có thể dễ dàng nhận biết, làm căn cứ lựa chọn, tiêu thụ và sử dụng. Với nhà sản xuất, kinh doanh, phải có các thông tin, quảng bá cho hàng hóa của mình đúng với Phiếu công bố sản phẩm – cơ sở để cơ quan chức năng thực hiện việc kiểm tra, kiểm soát sản phẩm.
Nhãn hàng hóa bắt buộc phải thể hiện các nội dung như: Tên hàng hóa, tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa, xuất xứ hàng hóa, ngày sản xuất, hạn sử dụng, thông tin cảnh báo (nếu có)…
Ví dụ: Đối với thực phẩm doanh nghiệp cần ghi các thông tin sau trên nhãn hàng hóa: Định lượng, ngày sản xuất, thành phần, thành phần định lượng, cảnh báo, hướng dẫn sử dụng và hướng dẫn bảo quản.
Nguyên nhân và cách khắc phục sai phạm trong việc ghi nhãn hàng hóa
Nguyên nhân sai phạm
Dù quy định của pháp luật đã có nhưng trên thị trường vẫn có không ít những sản phẩm không tuân thủ quy định về ghi nhãn hàng hóa như:
- Cơ quan chức năng có thẩm quyền như quản lý thị trường còn thiếu và yếu trong quá trình kiểm soát, quản lý nhãn hàng hóa.
- Người tiêu dùng tâm lý “không muốn làm to chuyện” vô tình đã tiếp tay cho các hành vi sai phạm của các doanh nghiệp.
- Nhiều doanh nghiệp không mấy quan tâm đến việc ghi nhãn hàng hóa, hiểu biết các quy định của pháp luật về nhãn hàng hóa còn hạn chế dẫn đến vi phạm trong việc ghi nhãn hàng hóa.
- Nhiều tổ chức doanh nghiệp còn chưa hiểu rõ, hoặc hiểu chưa đầy đủ về trách nhiệm pháp lý khi kinh doanh hàng hóa không có nhãn hoặc có nhãn ghi không đúng, không đầy đủ cả hình thức cũng như nội dung bắt buộc trên nhãn hàng hóa.
- Nhiều doanh nghiệp khi bị xử phạt thường cho rằng việc xử phạt chỉ được áp dụng hình phạt với thương nhân sản xuất ra hàng hóa. Nghị định 80/2013/NĐ-CP, theo đó phạt tiền theo giá trị hàng hóa đối với hành vi kinh doanh các sản phẩm hàng hóa không có nhãn, hoặc có nhãn bị che lấp, rách nát, mờ nhạt, nhãn hàng hóa ghi không đủ, không đúng v.v…
Ví dụ: Trường hợp nhiều doanh nghiệp không ghi hoặc không cung cấp việc ghi thông tin trên nhãn hàng hóa theo các hình thức nội dung được quy định. Nếu như công bố sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng tốt, và khi lưu hành thị trường những sản phẩm đó vẫn đạt chất lượng tương tự như công bố sản phẩm thì không có vấn đề gì để nói.
Ngược lại nếu như xảy ra các vấn đề mất vệ sinh an toàn thực phẩm để giải quyết được quyền lợi người tiêu dùng sẽ khó cho cơ quan chức năng khi không rõ cơ sở nào sản xuất sản phẩm.
Giải pháp khắc phục
- Cơ quan chức năng cần hoàn thiện hệ thống pháp luật, rõ ràng hơn các quy định về nhãn mác cho doanh nghiệp và người dân hiểu được, đồng thời thúc đẩy tuyên truyền pháp luật.
- Các đơn vị quản lý thị trường cần tăng cường kiểm tra giám sát sát sao hơn đồng thời cán bộ quản lý thực hiện nghiêm chức trách của mình.
- Cần phải có chế tài phạt nặng hành vi phạm thích đáng mang tính răn đe cao để các doanh nghiệp sản xuất tuân thủ đầy đủ việc ghi nhãn hàng hóa. Đó là nghĩa vụ cũng như quyền lợi cho doanh nghiệp bởi việc ghi đầy đủ thông tin là không quá khó, hơn nữa việc ghi nhãn hàng hóa đầy đủ chính xác sẽ tạo sự an tâm cho người tiêu dùng, cũng như đảm bảo tuân thủ pháp luật.
- Ngoài ra doanh nghiệp cần nắm bắt rõ các quy định pháp luật về ghi nhãn sản phẩm một cách đầy đủ, cả về hình thức và nội dung đảm bảo các tiêu chuẩn.
- Người tiêu dùng nên nâng cao hơn nữa vai trò “giám sát”, thẳng thắn, dũng cảm báo cáo các sai phạm nếu có.
Hy vọng qua bài viết trên Luật Việt Tín cung cấp cho quý khách hàng các thông tin về các vấn đề sai phạm trong việc ghi nhãn hàng hóa, cũng như để doanh nghiệp của bạn có thể tránh được các sai phạm về ghi nhãn hàng hóa. Mọi thắc mắc về các vấn đề pháp lý trên quý khách hàng vui lòng liên hệ với Luật Việt Tín để được giải đáp thêm thông tin chi tiết. Chúng tôi cam kết sẽ thực hiện đầy đủ uy tín trong việc thực hiện về công bố sản phẩm cũng như thực hiện hỗ trợ doanh nghiệp tránh các sai phạm trong việc ghi nhãn hàng hóa.
Xem thêm: Những quy định về việc công bố sản phẩm tại đây