Đối với các sản phẩm nông nghiệp đặc biệt là rau củ quả để phòng chống sâu, bọ, bệnh,… Việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật là cần thiết. Tuy nhiên việc lạm dụng các sản phẩm đó hoặc sử dụng liều lượng không đúng. Không chỉ gây ảnh hưởng đến môi trường mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như hệ lụy lâu dài khác.
Do đó cần đảm bảo lượng thuốc bảo vệ thực vật đạt hiệu quả. Hãy cùng Luật Việt Tín Phân tích dư lượng thuốc bảo vệ thực vật để có cái nhìn tổng quan nhất.
Dư lượng thuốc bảo vệ thực vật là gì?
Dư lượng thuốc bảo vệ thực vật (Pesticide Residue) được hiểu là các chất tồn dư trong thực phẩm. Việc tồn dư này từ nhiều nguồn khác nhau như từ môi trường và đặc biệt là từ sử dụng hóa chất của con người.
Căn cứ theo thông tư 50/2016/TT-BYT về giới hạn thuốc bảo vệ thực vật Viết tắt là MRL. Và đơn vị là mg/Kg thực phẩm.
Nếu như MRL trong thực phẩm vượt ngưỡng điều này có thể gây nguy hiểm cho con người như: ngộ độc, nôn mửa, nhức đầu, rối loạn thành kinh trung ương,… Thậm chí nếu nặng hơn có thể tổn thương thần kinh ngoại biên dẫn đến liệt hoặc tử vong.
Phân tích dư lượng thuốc bảo vệ thực vật
Tại Việt Nam đã lựa chọn phương pháp GC-MS hoặc LC-MS để kiểm nghiệm sản phẩm. Việc này phân tích dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trên các nền mẫu rau, gạo, cà chua, đồ uống không cồn,…
Hợp chất bảo vệ thực vật chủ yếu gồm 4 nhóm chính:
– Nhóm Clo hữu cơ: (organnochlorine):
Là các dẫn xuất clo của một số hợp chất hữu cơ như diphenyletan, cyclodien, benzen, hexan. Nhóm này bao gồm những hợp chất hữu cơ rất bền vững trong môi trường tự nhiên và thời gian bán phân hủy dài
(Ví dụ như: DDT có thời gian bán phân hủy là 20 năm, chúng ít bị đào thải và tích lũy vào cơ thể sinh vật qua chuỗi thức ăn).
Đại diện của nhóm này là: Aldrin, Dieldrin, DDT, Heptachlo, Lindan, Methoxychor.
– Nhóm lân hữa cơ (organophosphorus)
Đều là các este, dẫn xuất hữu cơ của acid photphoric. Nhóm này có thời gian bán phân huỷ ngắn hơn so với nhóm Clohữu cơ và được sử dụng rộng rãi hơn.
Nhóm này tác động vào thần kinh của côn trùng bằng cách ngăn cản sự tạo thành men Cholinestaza làm cho thần kinh hoạt động kém, làm yếu cơ ,gây choáng váng và chết. Nhóm này bao gồm một số hợp chất như parathion, malathion, diclovos, clopyrifos.
– Nhóm Carbamat:
Là các dẫn xuất hữu cơ của acid cacbamic, gồm những hóa chất ít bền vững hơn trong môi trường tự nhiên, song cũng có độc tính cao với người và động vật.
Khi sử dụng chúng tác động trực tiếp vào men Cholineestraza của hệ thần kinh và có cơ chế gây độc giống như nhóm lân hữu cơ. Đại diện cho nhóm này như: carbofuran, carbaryl, carbonsulfan, isoprocrab, methomyl…
– Nhóm pyrethroid:
Là những thuốc trừ sâu có nguồn gốc tự nhiên, là hỗn hợp cảu các este khác nhau với cấu trúc phức tạp được tách ra từ hoa của một nhóm cúc nào đó. Đại diện của nhóm này gồm: cypermethrin, permethrin, fenvalarate, deltamethrin…
Ngoài ta, còn có một số nhóm khác như: chất trừ sâu vô cơ (nhóm Asen), nhóm thuốc trừ sâu sinh học có nguồn gốc từ vi khuẩn, nấm, virus, (thuốc trừ nấm, trừ vi khuẩn), nhóm hợp chất vô cơ (Đồng, thủy ngân).
Xem thêm: Xin giấy phép kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật
Quy định Việt Nam và quốc tế về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật
Tại Việt Nam Bộ Y Tế có ban hành “Quy định giới hạn tối đa ô nhiễm sinh học và hóa học trong thực phẩm” số 46/2007/QĐ-BYT đã quy định rõ về giới hạn tối đa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật.
Tại “Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng và cấm sử dụng ở Việt Nam” ban hành kèm Thông tư 03/2016/TT-BNNPTNT của Bộ NN&PTNT, riêng thuốc trừ sâu đã có tới 775 hoạt chất với 1.678 tên thương phẩm.
Khảo sát của FSI cho thấy, các hoạt chất được sử dụng phổ biến hiện nay để phòng trừ sâu bệnh, bảo vệ cây trồng là: Abamectin; Cartap; Cypermethrin; Deltamethrin; Diazinon; Dimethoate; Etofenprox; Fenitrothion; Fipronil; Imidacloprid;…
Tại Châu Âu, hầu hết các loại thuốc bảo vệ thực vật đã có các mức dư lượng tối đa áp dụng chung cho toàn bộ cộng đồng. Quy định EC 396/2005 ban hành MRL áp dụng cho 350 sản phẩm tươi sống và các sản phẩm tương tự sau khi xử lý.
Tại Hoa Kỳ, mức dư lượng tối đa với các loại thuốc bảo vệ thực vật được thiết lập tại mục 402, 408, 409 Luật Liên Bang về thực phẩm, dược phẩm, và mỹ phẩm (FFDCA bởi cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA). Và cơ quan Quản lý về thực phẩm và dược phẩm (FDA) giám sát ngay tại địa điểm nhập khẩu đối với tất cả mặt hàng nông sản.
Trên đây là những tư vấn về Phân tích dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Hy vọng qua những chia sẻ về các thông tin, quy định pháp luật giúp ích cho việc định lượng, định tính dư lượng phù hợp. Đặc biết đối với các nhà sản xuất sao cho phù hợp tiêu chuẩn kiểm nghiệm sản phẩm đánh giá. Trước khi công bố sản phẩm trên thị trường được đầy đủ đảm bảo.
Mọi những vấn đề thắc mắc về kiểm nghiệm sản phẩm, công bố sản phẩm,… Và những vấn đề pháp luật có liên quan hãy liên hệ ngay với Luật Việt Tín để được: tư vấn, hướng dẫn, đầy đủ chính xác. Chúc các bạn thành công.
Xem thêm: Dịch vụ kiểm nghiệm thực phẩm của Việt Tín